سه‌شنبه 18 مرداد 1401 کد خبر: 143
مجله زنگ نانو: بخش سوم "مصاحبه با فرشید عزیزی از مدرسان برتر نانو در استان کردستان"
دانش‌آموزانی که در حوزه نانو ورود کرده و حتی پایشان به المپیاد دانش‌آموزی نانو رسیده و یا در آینده باز خواهد شد، از دانش‌آموزان معمولی متفاوت هستند و همین مسئله نحوه برخورد متفاوتی را می‌طلبد.از سوی دیگر اهمیت علم نانو در دنیای امروز به حدی است که لزوم تربیت نیروی متخصص در آن را از همان دوران آموزش متوسطه و حتی قبل‌تر پررنگ می‌کند. علمی است که هر چند امروز ایران در زمره برترین‌های آن قرار دارد، اما سرعت رشد علم در جهان امروز ثابت کرده که اگر چند سال در یکی از حوزه‌ها به ویژه علوم هایتک کم کاری صورت بگیرد، سال‌ها زمان لازم است تا بتوان دوباره به جایگاه قبلی برگشت. تفاوت کار با دانش‌آموزان فعال در حوزه نانو و اهمیت این علم در دنیای امروز باعث شد تا در این گزارش به سراغ فرشید عزیزی، برویم. معلمی که فوق لیسانس فناوری نانو دارد و از سال 92 شروع به تدریس به دانش‌آموزان علاقه‌مند به این حوزه کرده است. عزیزی از سال 94 به شکل ویژه در استان کردستان حضور داشته و این روزها در دبیرستان البرز سنندج مشغول تدریس به دانش‌آموزان است.
به اعتقاد من دانش‌آموزانی که در این حوزه وارد می‌شوند، در وهله اول نخبه هستند. چرا که تعریف بنده از المپیاد یعنی نخبه پروری و افرادی که در این حوزه ورود کرده و در آن موفق هستند، قطعا جزو نخبگان به شمار می‌روند. البته شاید بسیاری از اساتید این حوزه چنین نگاهی را نداشته باشند، اما طی 8 تا 9 سالی که با این قشر ارتباط داشتم، به چنین دیدگاهی رسیده‌ام. دانش‌آموزان فعال حوزه نانو قطعا در دروس مرتبط با علوم پایه قوی هستند. یعنی در زمینه فیزیک، شیمی، ریاضی، زیست و ... قوی هستند و عمدتا نیز در مدارسی مانند سمپاد، نمونه دولتی و ... تحصیل می‌کنند. به طور مثال ما در استان کردستان مدارسی را تحت عنوان مدارس وابسته به دانشگاه داریم و دانش‌آموزانی که انها تدریس می‌خوانند جزو افرادی هستند که در پایه تحصیلی خودشان توانسته‌اند دروس‌شان را با نمره بالا پشت سر بگذارنند و همزمان نیز در حوزه نانو کار کرده و پروزه‌های تحقیقاتی و آزمایشگاهی را دنبال می‌کنند، از این رو می‌گویم آنها جزو دانش‌آموزان معمولی نیستند.
در طول فعالیتم بالغ بر 10 تا 11 دانش‌آموزی که داشتم از ایران رفتند و الان بورس تحصیلی دیگر کشورها را دارند. حتی به خاطر دارم در سال 95 یا 96 یکی از دانش‌آموزانم علی رغم اینکه توانست مدال المپیاد را کسب کند و تنها دیپلم افتخار گرفت، اما بعد از مدتی توانست به یکی از دانشگاه‌های انگلیس رفته و الان در رشته IT تحصیل می‌کند. طبیعتا دانش‌آموزانی که در حوزه نانو وارد می‌شوند، در دوران تحصیل‌شان در دبیرستان از دیگران بالاتر هستند و اکثر آنها نیز در کنکور دارای رتبه‌های برتر می‌شوند و این نشان دهنده تفاوت آنها با دیگران است.
وقتی با دانش‌آموزانی روبه رو می‌شویم که علوم پایه آنها از دیگران بالاتر است، قطعا حس خوبی خواهیم گرفت. حتی بعضا از آنها مطالبی هم یاد گرفته‌ام. به طور مثال وقتی در زمینه شیمی و فیزیک با برخی از آنها بحث کرده‌ام، موضوعات جدید یاد گرفته‌ام. حتی دانش‌آموزی داشتم که به حدی به نانو علاقه داشت که مقالات ISI به روز مطالعه می‌کرد و حتی درباره‌اش با من صحبت می‌کرد. درست است که مقطع تحصیلی‌ام با آنها تفاوت زیادی داشت، اما اینطور نبود که صرفا من به آنها آموزش دهم. قطعا دانش‌آموزانی که در زمینه علمی توانمند هستند، کار با آنها لذت بخش است؛ چرا که تا حد زیادی خیال آدمی را از این حیث که پروژه را کامل انجام می‌دهند و برای آن ساعت‌ها وقت می‌گذارند، راحت است. آنها جزو دانش‌آموزانی نیستند که لازم باشد برای آنها همه موارد را توضیح داد و به اصطلاح حمایت تمام از آنها در حوزه علمی داشت، بلکه خودشان از جایی به بعد کار را دنبال می‌کنند و این مقوله بسیار لذت بخش است. حتی امروز اسم دانش‌آموزانی را به خاطر دارم که شخصا از آنها مطالبی را یاد گرفتم.
امروز رشته خاصی در مقطع کارشناسی برای رشته فناوری نانو نداریم، البته به خاطر دارم در سال‌های 92 یا 93 مطرح کردند که قرار است رشته‌ای در این زمینه در مقطع کارشناسی داشته باشیم که هیچگاه عملی نشد، اما همیشه به دانش‌آموزان می‌گویم که پیگیر علاقه‌تان باشید. دانش‌آموزی داشتم که به دلیل علاقه‌اش مجبور شد در مقطع کارشناسی رشته مکانیک بخواند، اما در مقطع کارشناسی ارشد مکانیک را در حوزه نانو دنبال کرد، یا برخی از دانش‌آموزانی که به رشته پزشکی رفتند اما در کنار آن پروژه‌هایی را در حوزه نانو دنبال می‌کنند. معتقدم دانش‌آموزان نانو به معنی واقعی به نانو علاقه دارند و هر چند در مقطع کارشناسی مجبور هستند رشته‌های دیگری را انتخاب کنند، اما به هیچ وجه این حوزه را کنار نگذارند. با توجه به اینکه نانو در همه حوزه‌ها کاربرد دارد، قطعا می‌توان از آن در عموم رشته‌ها استفاده کرد و دانش‌آموزان باید به این مسئله توجه داشته باشند.
به دانش‌آموزانی که بورس تحصیلی دارند و قصد تحصیل در دانشگاه‌های خارجی دارند، قطعا فرصت کار بیشتری دارند و راحت‌تر می‌توانند ارتباط بین نانوفناوری با رشته تحصیلی‌شان را برقرار کنند و به آنها هم توصیه می‌کنند از این فرصت بیشترین استفاده را ببرند.
شخصا از سال 91 وارد این حوزه شده و در ابتدا در زمینه پروژه‌های تحقیقاتی فعال بودم و حتی یکی و دو سال در یکی از کارخانه‌ها فعال بودم؛ از این رو می‌گویم نانو هیچگاه تمام نمی‌شود و فناوری گذرا نیست. چرا که وقتی به تاریخچه آن نگاه می‌کنیم که از سال 1980 و 1990 بشر به آن دست پیدا کرده و تا امروز چه پیشرفت‌هایی داشته و چه محصولاتی از این طریق تولید شده، باید گفت که هنوز جای کار زیادی در این حوزه وجود دارد. به طوری که هنوزدر ابتدای مسیر این فناوری قرار داریم و دانش‌آموزانی که وارد این حوزه می‌شوند، راه زیادی در پیش رو دارند. نانوفناوری یک شاخه بین رشته‌ای است و همین مزیت باعث شده تا زمینه فعالیت را برای دانش‌آموزان بسیار گسترده کند. از طرف دیگر این ظرفیت وجود دارد که نانو می‌تواند حیطه فعالیت اقتصادی بسیاری از دانش‌آموزان شود و امروز شرکت‌های دانش بنیان زیادی هم در ایران و هم در دنیا داریم که به طور خاص روی نانو متمرکز هستند، از این رو آینده روشنی را برای این حوزه متصور هستم و معتقدم فعالین این حوزه می‌توانند به قله‌های خوبی برسند. البته این بدان شرط است که اگر دانش‌آموزی امروز وارد این حوزه شده، حتی بعد از دانشگاه هم آن را دنبال کند. فناوری نانو چه برای افرادی که 10 تا 15 ساله در این حوزه هستند و چه دانش‌آموزانی که به تازگی وارد آن شده‌اند، جای کار زیادی دارد که نمی‌توان به راحتی از کنار آن گذشت.
